Khi thời tiết trở lạnh ở Nhật, rất nhiều người lập tức nghĩ đến “nabe” – các món lẩu kiểu Nhật.
Quây quần bên nồi lẩu nghi ngút khói là khung cảnh đặc trưng của mùa đông, mang lại hơi ấm cho cả cơ thể lẫn trái tim.
Mùa đông cũng là lúc hải sản và rau củ vào độ ngon nhất, và lẩu chính là một trong những cách tuyệt vời nhất để thưởng thức trọn vẹn vị ngon của thực phẩm mùa vụ.
Lẩu lại đặc biệt hợp với rượu sake Nhật; vừa nhâm nhi sake, vừa ăn lẩu nóng hổi giúp tâm trạng thư thái hơn rất nhiều.
Ngồi quanh một nồi lẩu chung cũng là dịp để trò chuyện, cười đùa, gắn kết với nhau – và hầu như nhóm nào cũng có một “nabe bugyō”, tạm gọi là “quan lẩu”, người rất nghiêm túc với chuyện nêm nếm và thứ tự cho nguyên liệu vào.
Dưới đây là 5 món lẩu Nhật Bản tiêu biểu, rất thích hợp cho những ngày đông giá lạnh.
① Sukiyaki (Lẩu Sukiyaki)
Sukiyaki là một trong những món lẩu sang trọng mang tính biểu tượng của Nhật Bản. Thịt bò thái mỏng được hầm trong nước sốt ngọt mặn, rồi chấm với trứng gà sống đánh tan, cho hương vị đậm đà và kết cấu béo ngậy.
Thường ăn kèm với hành lá Nhật, miến konnyaku (shirataki), đậu phụ nướng, rau cúc (shungiku) v.v… Tỷ lệ nêm nếm có khác nhau đôi chút tùy gia đình và vùng miền.
Ở vùng Kanto, người ta dùng nước sốt “warishita” pha sẵn cho vào nồi trước; còn ở Kansai, thịt bò được áp chảo ngay trong nồi cho thơm rồi mới nêm, tạo nên sự khác biệt thú vị về phong cách ẩm thực.
- Sake gợi ý: Junmai ginjo vị êm, tròn vị
- Nơi xuất phát: Khu vực Kansai
② Shabu-shabu (Lẩu nhúng Shabu-shabu)
Shabu-shabu là món lẩu nhẹ, thanh và khá tinh tế: thịt thái mỏng được nhúng vào nồi nước dùng đang sôi cho vừa chín tới, không để quá lâu.
Thường ăn với nước chấm ponzu (xì dầu pha nước cam quýt) hoặc sốt mè, cùng rất nhiều rau và đậu phụ, nên là lựa chọn được ưa chuộng cho bữa ăn “no mà không nặng bụng”.
Càng ăn, nước dùng càng đậm đà nhờ vị ngọt từ thịt, và phần cuối bữa thường cho mì udon hoặc cháo vào nồi – được xem như “món kết” (shime) vừa ngon vừa ấm bụng.
- Sake gợi ý: Honjōzō vị nhẹ, hoặc sake uống lạnh
- Nơi xuất phát: Osaka (khoảng thập niên 1950)
③ Chanko Nabe (Lẩu Chanko của đô vật sumo)
Chanko nabe là món lẩu nổi tiếng vì là bữa ăn quen thuộc của các đô vật sumo.
Nồi lẩu đầy ắp thịt gà, hải sản và vô số rau củ; nước dùng có thể nêm theo kiểu miso, xì dầu hoặc muối tùy phong cách từng nơi.
Trong các lò sumo, việc cùng ăn chung một nồi lẩu được xem là cách “gắn kết tinh thần đồng đội”; trong gia đình và quán ăn, món lẩu này cũng rất được chuộng cho những dịp tụ tập bạn bè, người thân.
- Sake gợi ý: Junmai đậm, giàu vị umami
- Nơi xuất phát: Khu Ryogoku, Tokyo
④ Yose Nabe (Lẩu thập cẩm Yose)
“Yose nabe” có nghĩa là “lẩu tập hợp nhiều thứ lại với nhau” – đúng tinh thần là món lẩu gia đình với độ linh hoạt cao.
Tùy vào loại nước dùng và thực phẩm theo mùa, có thể kết hợp hải sản, thịt, đậu phụ, rau củ… gần như vô giới hạn, nên rất được yêu thích.
Trong đêm đông lạnh giá, hình ảnh gia đình hoặc nhóm bạn bè quây quần quanh nồi yose nabe, vừa ăn vừa trò chuyện và cười đùa, là một bức tranh rất đặc trưng cho mùa đông ấm áp kiểu Nhật.
- Sake gợi ý: Sake ginjo hơi thiên về vị khô
- Nơi xuất phát: Nhiều vùng trên khắp Nhật Bản
⑤ Motsu Nabe (Lẩu lòng – Motsu nabe)
Motsu nabe là món lẩu nổi tiếng xuất phát từ tỉnh Fukuoka, sử dụng lòng bò hoặc lòng heo hầm cùng với hẹ Nhật, bắp cải và tỏi – là món lẩu giàu năng lượng.
Nước dùng thường là xì dầu, miso hoặc muối; vị đậm đà, béo nhưng kết thúc lại khá thanh, không ngấy như nhiều người tưởng.
Vào những đêm đông lạnh, nếu được thưởng thức một nồi motsu nabe nóng hổi cùng ly sake địa phương ngon, cái lạnh giá dường như tan biến từ sâu bên trong cơ thể.
- Sake gợi ý: Sake địa phương đậm đà, nhiều umami
- Nơi xuất phát: Tỉnh Fukuoka
Tổng kết
Các món lẩu là một nét văn hóa ẩm thực ấm áp, tiêu biểu cho mùa đông ở Nhật Bản.
Vừa thưởng thức thực phẩm mùa vụ trong cùng một nồi lẩu, vừa trò chuyện, cười đùa bên làn khói bốc lên, bản thân điều đó đã là một niềm hạnh phúc giản dị.
Hãy nâng một ly sake, quây quần bên nồi lẩu kiểu Nhật và để cho cả cơ thể lẫn trái tim bạn được sưởi ấm trong không khí mùa đông ấm cúng ấy.